وقتی که به جای ثروت، سر طاس از پدران خود به ارث می‌بریم

انواع و علل مختلفی برای بروز ریزش مو یا آلوپسی وجود دارد. وراثت یکی از دلایل ریزش مو در مردان و زنان به‌شمار می‌رود. ریزش موی ارثی یکی از شایع‌ترین مشکلات مو است. اولین و بهترین کاری که افراد در مواجه با ریزش مو می‌توانند انجام دهند، مراجعه به متخصص پوست و مو است. البته ریزش مو در حالت طبیعی مشکلی به وجود نمی‌آورد، مگر اینکه فرد با جنبه زیبایی آن مشکل داشته باشد.

ریزش موی ارثی بیشتر در مردان شیوع دارد و با عنوان ریزش مو با الگوی مردانه یا طاسی سر مردانه شناخته می‌شود. همچنین گروهی از زنان نیز دچار ریزش مو به دلیل وراثت می‌شوند، اما این مورد در مردان بیشتر مشاهده می‌شود. ریزش موی ارثی بیشترین تأثیر را روی پوست سر می‌گذارد، اما در برخی از مردان و زنان دیده شده که کل بدن دچار ریزش مو می‌شود. در این مقاله از دکتر رج به موضوع جلوگیری از ریزش موی ارثی می‌پردازیم.

علت ریزش موی ارثی

ریزش موی ارثی ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی است.‌ هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) عامل اصلی ریزش موی ژنتیکی در افراد مستعد به این نوع ریزش است. DHT، باعث تغییر در فولیکول‌ها و در نهایت ریزش موی سر می‌شود. موهایی که از فولیکول‌های متأثر از DHT رشد می‌کنند به تدریج باریکتر و کوتاه‌تر شده و رنگشان روشن‌تر می‌شود تا جایی که در نهایت فولیکول‌ها کاملاً کوچک شده و از بین رفته و رشد مو متوقف می‌شود. در واقع سابقه‌ فامیلی نقشی اساسی در علت ریزش مو مردان دارد.

ریزش ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز طبیعی می باشد. پس از ریزش طبیعی موها، موهای جدید شروع رشد می کنند. با این حال با افزایش سن، روند رشد مجدد طبیعی ممکن است کند و یا متوقف شده و باعث نازک شدن مو یا طاسی شود.

اگر بستگانی دارید که ریزش مو تجربه کرده‌اند، خطر ریزش مو ارثی در شما افزایش پیدا می‌کند. درواقع منظور این است که ریسک بروز ریزش مو در شما افزایش می‌یابد. به‌طورکلی میزان ریزش به موارد زیر بستگی دارد:

• وقتی ریزش مو شروع می‌شود چندساله هستید
• موها چقدر سریع می‌ریزند
• الگو و میزان ریزش مو یا طاسی سر شما

برای درمان ریزش مو باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص ریزش مو ارثی سؤالاتی از شما می‌پرسد، که شامل موارد زیر می‌شود:

• الگوی ریزش مو
• شرایط پزشکی خاص
• نتیجه آزمایش خون
• سابقه خانوادگی ریزش مو

همچنین ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر، آزمایش برای ریزش مو تجویز شود.

چرخه رشد و استراحت مو

موها مانند پوست و ناخن‌ها چرخه‌ای دقیق از رشد و استراحت را طی می‌کنند. ریزش مو در هرزمانی از چرخه ممکن است رخ دهد. در چرخه مو ۳ مرحله وجود دارد. در مرحله اول، موهای سر شما به‌طور مداوم در حال رشد هستند. به این مرحله آناژن می‌گویند. در این مرحله موهای شما حدود ۱ تا ۲ سانتی‌متر در ماه رشد می‌کند. حدود ۹۰ درصد موهای شما در هر زمان در این مرحله هستند. این مرحله بین ۲ تا ۵ سال طول می‌کشد.

مرحله دوم، فاز کاتاژن نامیده می‌شود. مرحله کاتاژن زمانی است که رشد موها متوقف می‌شود. حدود ۱ تا ۳ درصد از موهای سر شما در هر زمان در این مرحله هستند. این مرحله ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد. مرحله سوم فاز تلوژن نام دارد. این یک مرحله استراحت است و بین ۱ تا ۴ ماه طول می‌کشد. حدود ۱۰ درصد از موهای سر شما در هر زمان در این مرحله هستند.

در پایان مرحله استراحت مو، یک مو مرحله ریزش را طی می‌کند که معمولاً منجر به رشد موهای جدید می‌شود. وقتی یک مو ریخته می‌شود، با یک موی جدید از همان فولیکول مو که درست زیر سطح پوست شما قرار دارد، جایگزین می‌شود.

الگوی طاسی مردانه

ریزش مو در مردان معمولا از ۳۰ سالگی شروع می شود، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد و به الگوی طاسی مردانه معروف است. الگوی طاسی مردانه ارثی بوده و به میزان تبدیل هورمون مردانه تستوسترون در پوست سر به هورمون دیگری به نام دی هیدروکسی تستوسترون Dihydroxytestosterone بستگی دارد. ۹۹% ریزش مو در مردان به دلیل عوامل ژنتیکی می باشد و الگو و سرعت ریزش مو را تعیین می کند. اگرچه این نوع طاسی می تواند زنان را نیز تحت تأثیر قرار دهد، اما طاسی در زنان و مردان متفاوت است.

الگوی طاسی زنانه

این ریزش مو می‌تواند زنان را در هر سنی درگیر کند، اما بیشتر پس از یائسگی رخ می‌دهد. معمولاً از سن ۳۰ سالگی شروع می‌شود، در ۴۰ سالگی قابل‌توجه است و بعد از یائسگی بیشتر به چشم می‌آید، چرا که بر شدت آن افزوده می‌شود. تا سن ۵۰ سالگی حداقل یک چهارم جمعیت زنان درجاتی از نازک شدن مو و ریزش مو را تجربه می‌کنند.

همچنین تصور می‌شود که ریزش موی ارثی زنان تحت تأثیر ژنتیک و هورمون‌های آندروژن است، اگرچه این ارتباط به‌اندازه ریزش موی ارثی مردانه قوی نیست. در ریزش موی ارثی زنانه، موهای ریزتر یا کم‌رنگ تولید می‌شوند و موهای مرحله استراحت (تلوژن) به‌راحتی دچار ریزش می‌شوند.

زنان مبتلا به طاسی ارثی به‌ندرت دچار لکه‌های طاسی می‌شوند. در عوض نازک شدن کلی موهای سر، به‌ویژه بالای سر یا تاج‌تان را تجربه می‌کنید، درحالی‌که خط موی جلویی شما حفظ می‌شود.

تاثیر ژنتیک بر ریزش مو

در مردان طاسی معمولاً با نازک شدن تدریجی خط مو شروع می شود و به دنبال آن یک قسمت کم پشت یا طاس در تاج سر ظاهر می شود.در زنان مبتلا به الگوی طاسی زنانه به ندرت قسمت های طاس دیده می شود. در عوض موها کم پشت می شوند.

راههای جلوگیری از ریزش موی ارثی

ریزش موی ارثی بخشی از ژنتیک شما است، بنابراین شما برای تغییر ژن‌ها نمی‌توانید کاری بکنید. اما می‌توانید با رعایت چند نکته به حفظ سلامت و استحکام موهایتان کمک کنید.

• در رژیم غذایی خود سهم خوبی برای پروتئین‌ها در نظر بگیرید
• موهایتان را با ملایمت بشوید
• از کشیدن تارهای مو خودداری کنید
• برای بستن موها از کش‌های ساتن استفاده کنید
• از مصرف لوسیون‌های مویی که حاوی مقدار زیاد عطر هستند خودداری کنید
• زیاد در مقابل نور آفتاب نایستید
• زیاد از محصولات حالت‌دهنده و حرارتی استفاده نکنید
• موهایتان را دم‌اسبی و سفت نبندید
• از مالش دادن و پیچاندن موها خودداری کنید

درمان ریزش موی ارثی

هیچ درمانی برای ریزش موی ارثی وجود ندارد، اما برخی از درمان‌ها ممکن است به کاهش یا توقف ریزش مو کمک کنند. این ریزش مو بی‌ضرر است و معمولاً این نوع ریزش مو به درمان نیاز ندارد. اگر شما با جنبه زیبایی آن مشکلی ندارید، نباید نگران ریختن موهایتان باشید. بااین‌حال ریزش موی با عامل وراثت برای بسیاری از مردان و زنان ناراحت‌کننده است. شما می‌توانید با استفاده از روش‌های درمانی مختلف تا حدودی از شدت آن بکاهید. درمان‌های ریزش مو ارثی عبارت‌اند از:

• تونیک موضعی و خوراکی
• استفاده از کلاه‌گیس
• تغییر مدل مو
• کاشت مو

ریزش مو اگر به دلیل شرایط موقتی مانند بیماری، دارو، استرس یا کمبود آهن ایجادشده باشد، پس از درمان و برطرف کردن علت مهارشده و مجدداً موهای شما رشد خواهند کرد.

فیناستراید و ماینوکسیدیل داروهای اصلی هستند که برای درمان ریزش مو تجویز می‌شوند. این داروها ممکن است در هر فرد نتایجی متفاوت برجای بگذارند، بنابراین حتماً پیش از مصرف باید با پزشک خود مشورت کنید.